Dia de los Muertos (روز مردگان)، یا همان روز مرگ، یکی از پرطرفدارترین جشنهای فرهنگی در مکزیک و بسیاری از نقاط آمریکای لاتین است. این جشن برای گرامیداشت ارواح مردگان و یادبود آنها در تاریخ مکزیک باستان شکل گرفته و هر ساله در ۱۰ و ۱۱ نوامبر (یا ۱ و ۲ نوامبر در برخی مناطق) جشن میگیرد. در این مقاله، به بررسی تاریخچه، معنی، و آیینهای مرتبط با Dia de los Muertos پرداخته و عواملی که این جشن را به یکی از محبوبترین جشنهای فرهنگی جهان تبدیل کردهاند، مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
تاریخچه روز مردگان
روز مردگان در تاریخ مکزیک به دوران قبل از پیش از کلمبوس برمیگردد، اما با ورود مبادلات فرهنگی با اروپاییها تغییراتی در آن ایجاد شد. در سال ۱۵۳۰، هنگامی که اسپانیاییها به مکزیک وارد شدند، این روز به یک روز مسیحی تبدیل شد و تقویم کلیسای کاتولیک را همراه با خود به دنبال داشت. با این حال، Dia de los Muertos همچنان یکی از بزرگترین جشنهای مکزیکی بود و همچنان در مجموعه فرهنگی آنها باقی مانده است.
معنای Dia de los Muertos
معنای Dia de los Muertos بسیار عمیق و پرمعناست و در اصل برای گرامیداشت جاندارانی که از دنیا رفتهاند، بکار میرود. در مکزیک، مردگان به عنوان "مهمانان" برجستهای هستند و جشن مربوط به این روز یک جشن باشکوه و با شادی است. این روز به عنوان فرصتی برای یادآوری خاطرات عزیزانی که نیستند، بهخصوص برای خانوادههایی که از گم شدن فردی یا افرادی در گذشته رنج میبرند، خصوصیت ویژهای دارد.
رسوم و آیینهای روز مردگان
یکی از آیینهایی که در روز مردگان رواج دارد، آماده کردن altars (یا از نظر مذهبی altars ofrendas) است. این altars شامل عکسها و شیءهایی مانند میوهها، نانها، قنادیها، قلمهای مورد علاقه، بازیها، آیتمهای موسیقیایی، و دیگر چیزهایی هستند که مربوط به عزیزان مرده است. این altars در خانهها، مغازهها، و مراکز شهری ساخته میشوند.
مردم در این روز به سمت قبور خانوادگیشان میروند تا آنها را تزیین کرده و بهطور معمول با خانوادهشان از غذا و نوشیدنی لذت ببرند. در بسیاری از نقاط مکزیک، برخی آدمها به تزئین سردرها و کوچههای خیابانها میپردازند. آنها از اشیاء و لوازم مختلف استفاده میکنند تا فضا را به دیدار مهمانان مرده تزئین کنند.
رسوم و آیینهای روز مردگان شامل مجموعهای از عملیات و نمادها است که در هنگام جشن انجام میشود. این رسوم شامل آماده کردن altars، یک مراسم عبادت مرگ، آماده کردن غذا و نوشیدنی، آماده کردن شمعها و زردهها و همچنین لباسهای خاصی برای این جشن میشود.
altars (محراب ها):
یکی از رسوم اصلی روز مردگان آماده کردن altars یا altars of the dead است. این altars یک ساختار خاص هستند که به منظور یادبود روحهای عزیزانی که رفتهاند، ساخته میشود. این altars شامل یک مجموعه از نمادها، شمعها، شکلات، نوشیدنیها، پنبه و غذاهای مختلف هستند که بهصورت خاصی در altars پرتابل قرار میگیرند. در برخی مناطق، این altars را در خانهها ساخته میشود، در حالی که در برخی دیگر از شهرها، این altars بهصورت عمومی شوراهای شهری ساخته میشود. همچنین، هر altars شامل عکسهایی از عزیزانی که رفتهاند و یا نمادهایی که بهصورت خاصی مربوط به آنها هستند، مانند مرغ، کارتهای شانزدهتایی، مرغابی و معمولاً گلهای مختلف هستند. هر نماد به دلیل اینکه چه معنایی دارد، در altars حضور دارد.
آماده کردن غذا و نوشیدنی:
در روزهای این مراسم، غذا و نوشیدنی خاصی برای جشن تهیه میشود. برخی از این غذاها شامل پان دو مورتو، یک نوع نان سنتی مکزیکی است، که بهصورت خاصی برای این جشن تهیه میشود. همچنین، انواع غذاهای مختلف، شکلاتها و نوشیدنیها نیز برای این روز تهیه میشوند. برخی از این نوشیدنیها شامل روم، مخصوصاً روم باطله، و تخممرغ در ترشی هستند.
آماده کردن شمعها و زردهها:
شمعها و زردهها نیز برای این جشن آماده میشوند. شمعهای رنگی بهصورت خاصی برای جشن تهیه میشوند و در altars قرار میگیرند. همچنین، زردههای مختلف بهصورت خاصی برای این جشن آماده میشوند. در برخی مناطق، مردم از زردههایی با شکلهای مختلف استفاده میکنند، مانند زردههایی با شکل پرنده یا مرغ. این زردهها بهعنوان یک نماد از مرحومین استفاده میشوند و در altars قرار میگیرند.
لباسهای خاص:
در روزهای مردگان، بسیاری از مردم بهصورت خاصی لباس میپوشند. در برخی مناطق، مردم از لباسهای سنتی مکزیکی مانند پانچو و سومبررو استفاده میکنند. در برخی مناطق دیگر، مردم بهصورت خاصی لباسهای سفید و سیاه به همراه کلاههای قرمز رنگ میپوشند. این لباسها و کلاهها بهعنوان یک نماد از مرحومین استفاده میشوند.
مراسم جشن:
جشن روز مردگان از دو روز یا بیشتر در بسیاری از مناطق مکزیک و دیگر کشورهای لاتین برگزار میشود. در روز اول، که به عنوان روز شب شمعها (Noche de los Altares یا Night of the Altars) شناخته میشود، مردم شمعها را در altars خود روشن میکنند و در کنار altars نشسته و به خاطر مرحومین خود یاد میکنند. در روز دوم، که به عنوان روز مرحومینها (Día de los Muertos) شناخته میشود، مردم غذا میخورند، با دوستان و خانواده خود دیدار میکنند و در مراسمهای جشنی شرکت میکنند.
در برخی مناطق، مردم پاراد در جشن روز مردگان برگزار میکنند. در این پاراد، مردم از لباسهای خاصی استفاده میکنند و در کنار altars خود حرکت میکنند. همچنین، در برخی مناطق، مردم بهصورت خاصی مراسمهای مذهبی برگزار میکنند که در آنها برای مرحومین خود دعا میکنند.
جمعآوری پول برای مرحومین:
در برخی مناطق، مردم پول و دیگر هدایا را برای مرحومین خود جمعآوری میکنند. این پول و دیگر هدایا بهعنوان یک نماد از عشق و احترامی است که به مرحومین نشان میدهند. برخی مردم بهجای پول، غذا و نوشیدنی به altars میافزایند.
جشن روز مردگان در سراسر جهان:
جشن روز مردگان در سراسر جهان جشنهای مشابهی دارد. در برخی کشورها، این جشن بهصورت شب شمعها برگزار میشود، در حالی که در برخی دیگر این جشن بهصورت یک مراسم مذهبی برگزار میشود. در برخی کشورها، مردم بهصورت خاصی برای مرحومین خود غذا و نوشیدنی میتهیه کرده و در جشنهای مختلف شرکت میکنند.
از آنجایی که روز مردگان بهعنوان یک جشن مراسمی و فرهنگی شناخته میشود، در بسیاری از شهرهای جهان جشنهایی برگزار میشود که بهصورت مشابهی با این جشن ارتباط دارند. برخی از این جشنها شامل:
- در کشورهایی مانند کلمبیا، پرو و اکوادور، جشنی به نام Día de los Difuntos (روز مرحومین) برگزار میشود. این جشن بهصورت مشابهی با Dia de los Muertos برگزار میشود و به یاد مرحومین نگه داشته میشود. در این جشن، مردم با آرایش و لباسهایی که بهصورت خاص برای این روز تهیه میشوند، در مقابل altars خود نشسته و با خانواده و دوستانشان ملاقات میکنند.
- در کشور کوبا، جشنی بهنام Día de los Muertos برگزار میشود که بهصورت شب شمعها برگزار میشود. در این جشن، مردم شمعهایی را در اطراف قبرستانها قرار میدهند و بهصورت مشترک با خانواده و دوستانشان از غذا و نوشیدنیهای مختلفی لذت میبرند.
- در برخی مناطق ایتالیا، مردم در جشنی به نام La Festa dei Morti (جشن مرحومین) شرکت میکنند. در این جشن، مردم با پر کردن خانههایشان با گلها، شمعها و نقاشیهایی که بهصورت خاص برای این روز تهیه میشوند، به یاد مرحومین خود نشسته و با خانواده و دوستانشان ملاقات میکنند.
- در برخی مناطق اسپانیا، جشنی بهنام Día de Todos los Santos (روز تمامی قدیسین) برگزار میشود. این جشن بهصورت رسمی در روز یکم نوامبر برگزار میشود و بهیاد تمامی قدیسین و مرحومین نگه داشته میشود. مردم در این روز به قبرستانها میروند و شمعها و گلهایی را که برای مرحومین تهیه کردهاند، در اطراف قبرهایشان قرار میدهند.
محبوبیت روز مردگان
روز مردگان در طول سالهای گذشته به یکی از محبوبترین جشنهای جهان تبدیل شده است. آنچه که این جشن را به یکی از محبوبترین جشنهای دنیا تبدیل کرده، ترکیبی از فرهنگ، موسیقی، هنر، و جنبههای غذایی است. این جشن برای بازدیدکنندگان خارجی هم جذاب است و به طور گستردهای در جوامع مکزیکی و لاتین شمال آمریکا جشن گرفته میشود. این جشن در بسیاری از شهرهای مکزیکی و لاتین در سراسر دنیا جشن گرفته میشود و بهعنوان یکی از پرطرفدارترین جشنهای فرهنگی در دنیا شناخته میشود.
تاریخچه روز مردگان
روز مردگان به تاریخچه طولانی و پیچیدهای دارد. در ابتدا، این جشن توسط فرهنگهای مختلف در آمریکای لاتین جشن گرفته میشد. با این حال، تاریخ اصلی این جشن به محدوده پیش از کلمبوس (1492 میلادی) بازمیگردد. آزتکها، فرهنگی که قبل از حمله کلمبوس به آمریکا موجود بود، این جشن را به دست داشتند. آنها در پاییز به عنوان یک جشن ماههای مرگ برگزار میکردند. این جشن از ۳ روز شامل Mictecacihuatl، سلطنتی خدای مرگ، Mictecacihuatl، زنان سلطنتی مرگ، و آنهاچواتل، خدای مرگ، تشکیل شده بود. بهطور کلی، جشن شامل یک شب شام (۳۰ اکتبر)، روز اول مرد (۳۱ اکتبر)، و روز دوم مرد (۱ نوامبر) بود.
بعد از حمله کلمبوس به آمریکا، تاریخ این جشن تغییر کرد. با توجه به تلاش کلیسا برای تبدیل ساکنان بومی به مسیحیت، این جشن تحت تأثیر مذهبی قرار گرفت. با این حال، روز مردگان همچنان توسط مردم مکزیک جشن گرفته شده و بهعنوان یک رویداد فرهنگی غنی و پویا شناخته میشود.
نماد های مختلف روز مردگان
روز مردگان با این که در تمام مکزیک و بسیاری از کشورهای لاتین برگزار میشود، در هر منطقه متفاوت است. هر منطقه، سنتهای خود را دارد و این جشن را برای یادبود خاطرات عزیزانی که رفتهاند، برگزار میکند. در برخی مناطق، این جشن بهصورت محدود تر و خانوادگی تر برگزار میشود، در حالی که در برخی دیگر از شهرهای مکزیک، این جشن بهعنوان یک رویداد شهری برگزار میشود که در آن برنامههای مختلفی شامل نمایشگاهها، رقصها و موسیقی برگزار میشود.