حافظیه یا آرامگاه حافظ در شهر شیراز قرار دارد. شیراز به شهر شعر و ادب شهرت دارد و شاعرانی زیادی از این شهر برخاسته‌اند. خواجه شمس‌الدین محمد بن بهاالدین حافظ شیرازی یکی از مشهورترین شاعران فارسی است که امروزه مقبره آن از مهم‌ترین جاذبه‌های شهر شیراز است. بعید به نظر می‌رسد کسی به قصد شیرازگردی راهی این شهر شود و از حافظیه یا آرامگاه سعدی بازدید نکند.
نگاهی به تاریخ حافظیه
چیزی که امروز به عنوان حافظیه می‌شناسید تغییر و تحولات زیادی داشته است و با گذشته آن بسیار فرق می‌کند. اولین بار در سال 856 ه.ق یعنی 64 سال بعد از فوت حافظ مقبره‌ای گنبدی و کوچک توسط فردی به نام یغمایی بنا شد. در کنار این مقبره حوض بزرگی ساخته شد که آب آن از رود خانه رکن آباد تامین می‌شد. در سال‌های بعد حافظیه یک بار توسط شاه عباس صفوی و بار دیگر توسط نادر شاه افشار بازسازی شد.
در این بازسازی‌ها تنها مقبره بازسازی می‌شد، اما در زمان زندیه بازسازی شامل محوطه باغ نیز شد. در این بازسازی باغ به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم شد. این دو بخش به وسیله یک ایوان به طول 56 متر و عرض 7متر از یکدیگر جدا می‌شوند. البته ایوان در ابتدا با 4 ستون بنا شده و در اطراف آن نیز 4 اتاق وجود داشته است. با تغییرات و بازسازی‌ها در حال حاضر این ایوان بزرگ 20 ستون دارد و در اطراف آن دو اتاق قرار دارد. این ایوان که به آن تالار حافظیه می‌گویند در ارتفاعی بالاتر از سطح بنا شده که به وسیله چندین پله بخش شمالی را به بخش جنوبی متصل می‌کند.
بعد از این نیز حافظیه به دفعات بازسازی شد. در نهایت در سال 1310حکومت پهلوی به کمک یک طراح و معمار فرانسوی به نام آندره گدار، و همین طور علی سارمی باستان شناس بازسازی نهایی حافظیه را انجام داد و حافظیه به چیزی که امروز می‌بینید تبدیل شد.
محوطه حافظیه
در حال حاضر حافظیه باغ سرسبز و بزرگی است که علاوه بر مقبره حضرت حافظ آرامگاه چند تن از شعرا و بزرگان در آن قرار دارد. این مجموعه بزرگ شامل دو بخش شمالی و جنوبی می‌شود. در بخش جنوبی محوطه درختکاری شده و سرسبز وجود دارد که به تالار حافظیه ختم می‌شود. در بخش جنوبی دو حوض مستطیل شکل در میان باغچه‌ها طراحی شده است.
در دو طرف تالار حافظیه تنها دو اتاق از 4 اتاق باقی مانده است که یکی به عنوان دفتر آرامگاه و دیگری به عنوان دفتر سازمان میراث فرهنگی استفاده می‌شوند.
در بخش شمالی مجموعه حافظیه مقبره حافظ قرار دارد که با چند پله از سطح زمین بالاتر قرار گرفته است. بخش شمالی در گذشته قبرستان بوده است. اکنون نیز چند قبر در اطراف مقبره حافظ دیده می‌شود. جدای از این در بخش شمالی قبرستانی کوچک وجود دارد که با دربی آهنی از فضای اصلی جدا شده است. مقبره جمعی از شاعران و بزرگان شعر و ادب فارسی در این بخش قرار دارد.
در بخش شمالی مجموعه یک کتابخانه قرار دارد که مرکز حافظ شناسی نیز در آن قرار گرفته است. سمت شمال غرب مجموعه یک چایخانه سنتی و در سمت شمال شرق یک غرفه برای فروش کتاب و میراث فرهنگی وجود دارد.
بهترین زمان برای بازدید از آرامگاه حافظ
شیراز یکی از زیباترین شهرهای ایران است که در تمام فصول گردشگر دارد اما فصل بهار شیراز چیز دیگری است. شیراز در بهار زیبایی خیره کننده‌ای دارد. تمام شهر از شکوفه‌ها پر می‌شود و عطر بهارنارنج در تمام شهر احساس می‌شود. به همین دلیل بهتر است فروردین و اردیبهشت را برای سفر انتخاب کنید. البته ماه فروردین به دلیل عید نوروز شلوغ خواهد بود. بهتر است برای خرید بلیط هواپیما، رزرو هتل و یا رزرو تور زودتر اقدام کنید.
چطور به حافظیه برویم؟
حافظیه در شمال شرقی شیراز در خیابان گلستان بین تقاطع حافظ و تقاطع چهل مقام قرار دارد. برای رفتن به حافظیه می‌توانید از ایستگاه زندیه مترو استفاده کنید. نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس، ایستگاه حافظیه است. برای دسترسی به این ایستگاه باید از خط شهید دستغیب به بلوار نارنجستان استفاده کنید.
