منو
(۰۲۱) ۴٢١٠٣ - (۰۲۱) ۸۵۲۴

در میدان بهارستان و در محله دولت قدیم تهران ، عمارتی زیبا و قدیمی وجود دارد که عمارت مسعودیه یا ظل السلطان خوانده میشود. این اثر باقیمانده از دوران قاجار است ودر سال 1295 هجری قمری توسط پسر ناصرالدین شاه، مسعود میرزا که لقب ظل السلطان داشت و در آن زمان حاکم اصفهان بود ساخته شد. معمار آن استاد شعبان معمارباشی بود و نظارت بر ساخت این بنا نیز بر عهده شخصی به نام رضا قلی خان که لقب سراج الملک را داشت گذاشته شده بود .

از سال1290 هجری قمری که مسعود میراز باغ نظامیه را خریداری کرد و در آن مشغول ساخت و ساز بود مردم آنرا مسعودیه خواندند. زمین این عمارت حدود 4000 مترمربع وسعت دارد و از دو بخش دیوان خانه و اندرونی تشکیل شده است. ساختمانهای بسیاری که دوران داخل این عمارت ساخته شد عبارت هستند از : حیاط و عمارت سید جوادی ، عمارت مشیرالدوله ، حیاط مشیری ، عمارت حیاط خلوت ، عمارت سر در کالسکه‌رو ، عمارت سر در پیاده‌رو و باغ دیوان‌خانه .

ساختمانهایی جدیدی که در این عمارت ساخته شده عبارت است از : ساختمان گزینش که دارای سه طبقه است ، ساختمان عکاسی که دارای ایوان است، ساختمان سمعی و بصری که در شمال عمارت سید جوادی قرار دارد، ساختمان سه طبقه آموزش و پرورش ، ساختمان آجری یک طبقه که دارای قسمت های کارت زنی، حراست، نگهبانی، بانک ملی، پست برق، گل‌خانه، سرویس بهداشتی میباشد و ساختمان انبارهای موقت ، چاپ خانه واقع در شرق حیاط و آبدارخانه، ساختمان جنوب غربی مجموعه.

بنای اولیه بسیاری از ارگانها و مجموعه های فرهنگی در عمارت مسعودیه گذاشته شد که از جمله آنها میتوان به کتابخانه ملی که در سال 1304 شمسی در این بنا پایه گذاری شد اشاره کرد. چند سال بعد نیز تعدادی عتیقه های ایرانی را در یکی از اتاقهای این معمارت جمع آوری و اولین موزه ملی ایران را به پا کردند .

از عمارت ظل السلطان در سالهای 1342 الی 1343 به عنوان دانشکده افسری استفاده کردند. همچنین اولین وزارتخانه آموزش و پرورش در سال 1345 شمسی پس از تفکیک آن از اداره فرهنگ و هنر در این عمارت دایر شد. نامهای دیگر این عمارت ، عمارت دیوان خانه و عمارت سفره خانه نیز میباشد .

در۲۷ دیماه سال ۱۳۷۷ این اثر تاریخی به عنوان یکی از آثار ملی ایران با شماره 2190 ثبت شد .


عمارت ظل السلطان‌